به گزارش ایثار نیوز، ۲۹ ذیالقعده، یادآور شهادت امام محمد بن علی الجواد (ع)، نهمین پیشوای شیعیان است؛ امامی که با وجود عمر کوتاه خود، منشأ تحولاتی ژرف در عرصههای علمی، اعتقادی و سیاسی جهان اسلام شد. زندگی ایشان، نمونهای درخشان از هدایت الهی در شرایط سخت دوران عباسی است؛ زمانی که امامت به آزمونی جدی برای شیعیان تبدیل شد.
امامت در کودکی؛ آزمونی بیسابقه برای شیعه
امام جواد (ع) در سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه متولد شد. پس از شهادت پدرش، امام رضا (ع)، در حالی به امامت رسید که تنها ۸ یا ۹ سال داشت. این موضوع برای نخستینبار در تاریخ تشیع پیش آمد و جامعه شیعه را با یک سؤال بزرگ مواجه ساخت: آیا ممکن است کودکی خردسال عهدهدار منصب والای امامت شود؟
این پرسش، زمینهساز بحثها و تردیدهایی میان برخی یاران امام رضا (ع) شد؛ اما علم، درایت و فصاحت امام جواد (ع) در پاسخگویی به مسائل پیچیده فقهی و کلامی، بهویژه در مناظره معروف با قاضیالقضات عباسی، یحیی بن اکثم، آنان را مجاب کرد که این کودک، همان حجت الهی است.
سیرهای سرشار از علم و عزت در دل سیاست عباسی
دوران امامت امام جواد (ع) با خلافت مأمون و پس از آن معتصم عباسی همزمان بود؛ خلفایی که تلاش میکردند با بهظاهر نزدیککردن امام به دستگاه خلافت، جایگاه امامت را تحتالشعاع قدرت سیاسی قرار دهند. ازدواج تحمیلی با دختر مأمون و اقامت اجباری در بغداد، بخشی از این راهبرد سیاسی بود.
اما امام جواد (ع) با بهرهگیری از فرصتها، همواره مرز میان حقیقت امامت و قدرت سیاسی عباسی را حفظ کرد. او با تربیت شاگردان، نشر معارف شیعی، پاسخ به شبهات و مدیریت ارتباط با شیعیان در سراسر قلمرو اسلامی، شبکهای از هدایت علمی و فکری را پایهگذاری کرد که تا امروز امتداد یافته است.
شهادت مظلومانه و آغاز زیارتی جهانی
مطابق بسیاری از منابع شیعی، شهادت امام جواد (ع) به تحریک معتصم عباسی و با زهر، از سوی همسرش امالفضل، دختر مأمون، انجام گرفت. بدن مطهر ایشان در کنار مرقد جد بزرگوارشان، امام موسی کاظم (ع)، به خاک سپرده شد. آن مکان اکنون شهر مقدس کاظمین است؛ یکی از کانونهای زیارت شیعیان در عراق.
فرصت تأمل در سیره امامی جوان اما عمیق
روز شهادت امام جواد (ع)، فرصتی برای تجدید عهد با آموزههای بلند امامت است؛ آموزههایی مانند فروتنی در عین اقتدار، عدالتخواهی همراه با عقلانیت، و علمدوستی در مسیر هدایت الهی.
در این روز، مؤمنان با اعمالی چون:
-
زیارتنامه خاص امام جواد (ع) (بهویژه روایتشده از امام هادی علیهالسلام)
-
برپایی مجالس عزا و ذکر مصیبت
-
نماز دو رکعتی مخصوص هدیه به روح آن امام مظلوم
-
صدقه دادن به نیت سلامتی و فرج امام زمان (عج)
ارادت و پیوند خود را با سیره آن امام همام تجدید میکنند.
شهادت امام جواد (ع)، نهتنها پایان زندگی انسانی بزرگ، بلکه گشودن پنجرهای است به شناخت نقش امامت در صیانت از دین و حفظ هویت شیعی در روزگار فشار و اختناق.